imaxe por Tawny Nina Botha a través de Pixabay
As nenas, nenos e adolescentes que se atopan no Sistema de Protección á Infancia adoitan crecer en contextos desfavorables, enfrontando numerosas dificultades, riscos e situacións problemáticas. En moitos casos, as súas necesidades básicas non foron cubertas debido á incapacidade das súas familias de orixe para proporcionarlles o coidado e a protección que necesitaban. Ademais, non é raro que estas mozas e mozos fosen vítimas de diversas formas de violencia, malos tratos e mesmo abuso, situacións que, en moitos casos, tamén viviron os seus proxenitores na súa propia infancia.
Por iso, é necesario romper con estes patróns negativos que se repiten na contorna de orixe e dificultan que se desenvolvan saudablemente.
As secuelas destas experiencias teñen un impacto profundo no desenvolvemento psicolóxico das nenas e nenos, xerando importantes repercusións emocionais, sociais, e mesmo na súa saúde xeral. A miúdo, o Sistema de Protección intervén para garantir que reciban a atención necesaria. Xeralmente, este proceso implica a retirada da súa familia de orixe e o seu traslado a un centro de protección, onde conviven temporalmente ata que, no mellor dos casos, atópese unha familia acolledora que poida responder as súas necesidades.
Para facilitalo xorde o programa “En Familia”, cuxo obxectivo é proporcionar un fogar estable que atenda as súas necesidades e características específicas, tratando de evitar as longas estancias nos centros de protección e o risco de institucionalización.
O programa “En Familia” céntrase na creación de vínculos de apego seguro entre as nenas e nenos e as súas familias de acollida. A súa historia vital está marcada por vivencias emocionais intensas e dolorosas, o que os levou a desenvolver percepcións distorsionadas do mundo. Estas experiencias ensinaron ás nenas e nenos a desenvolverse nunha contorna hostil, o que pode manifestarse en comportamentos de illamento ou, noutras ocasións, na adopción dunha linguaxe violenta e condutas agresivas. Por tanto, é fundamental que as familias acolledoras do programa “En Familia” sexan conscientes de que estas son algunhas das maneiras mediante as que expresan as súas necesidades. É necesario proporcionarlles unha contorna que comprenda e valide as súas experiencias, medos e preocupacións e axúdelles a entenderse a si mesmos e responder de maneira máis adaptativa coa súa contorna.
As familias participantes en “En Familia” reciben un apoio constante e especializado por parte dun equipo profesional composto por psicólogos/as, educadores/as e traballadores/as sociais. Estas profesionais axudan a capacitar ás familias en ferramentas e enfoques orientados cara a unha crianza terapéutica, o que lles permite abordar adecuadamente as complexas necesidades das nenas e nenos. Este acompañamento é esencial para que as familias poidan establecer relacións significativas e saudables, fundamentais para a reparación das feridas do pasado.
O programa de acollemento familiar vai máis aló de ofrecer un simple teito e alimentación. O seu propósito é crear unha contorna onde se desenvolvan vínculos de apego seguro que axuden ás nenas e nenos a sandar emocionalmente e a reconstruír unha identidade positiva, de maneira máis intensiva respecto a o que pode facer calquera centro de protección. Ao proporcionarlles un espazo seguro e afectuoso, “En Familia” facilita que poidan explorar e procesar as súas emocións, o que lles permitirá comezar a visualizar un futuro diferente, un onde sentan valorados e comprendidos.
En conclusión, o acollemento a través do programa “En Familia” xoga un papel crucial na reparación emocional das nenas e nenos que enfrontaron experiencias traumáticas.
A historia de vida de cada un destes mozos convértese nunha ferramenta poderosa no proceso de aceptación e superación das súas dificultades, grazas ao apoio das familias acolledoras, que fomentan o seu benestar e permítelles exporse un futuro cheo de posibilidades.
